Z raportu Najwyższej Izby Kontroli wynika, że w latach 2013-16 Instytut Ochrony Środowiska zawierał naruszające prawo umowy cywilnoprawne, co skutkowało kilkumilionowymi stratami państwowej instytucji.
W ocenie NIK, umowy cywilnoprawne podpisywane w ramach wydawania przez Instytut ocen na temat środków ochrony roślin i opinii o oddziaływaniu nawozów i innych substancji na środowisko były nieprawidłowo zawierane, realizowane i rozliczane. Izba wskazuje, że utrzymywany częściowo przez podatników Instytut Ochrony Środowiska:
• zawarł 41 umów cywilnoprawnych na łączną kwotę ponad 3 mln złotych z naruszeniem kodeksu cywilnego, który stwierdza, że pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy;
• zawarł 3 umowy cywilnoprawne na łączną kwotę ponad 1 mln złotych, mimo że powierzone zadania powinni wykonywać pracownicy Instytutu w ramach obowiązków wynikających z umowy o pracę;
• nie zapewnił wystarczającego zabezpieczenia interesów Instytutu od strony cywilnoprawnej oraz w zakresie merytorycznego nadzoru nad wykonaniem prac, gdyż w blisko 3/4 umów IOŚ nie zadbał o przeniesienie praw autorskich na rzecz Instytutu;
• nie prowadził właściwej polityki kadrowej przy opracowywaniu opinii – wszelkie opinie wykonywała osobiście dyrektor Instytutu jako osoba fizyczna, m.in. na podstawie zawartych z Instytutem umów cywilnoprawnych;
• nie sporządzał protokołów zdawczo-odbiorczych w przypadku blisko 3/4 umów, czym naruszał wewnętrzne procedury odbioru umów cywilnoprawnych;
• podpisał umowę cywilnoprawną z własnym pracownikiem na wykonanie czynności, które należały do obowiązków służbowych tego pracownika.
Ponadto jak informuje NIK:
• dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska zleciła kancelarii prawnej przygotowanie opinii prawnej mającej potwierdzić prawidłowość własnych działań jako osoby fizycznej – w zakresie podpisywania przez nią umów cywilnoprawnych z IOŚ, co było niecelowe i niegospodarne;
• zastępca dyrektora Instytutu Ochrony Środowiska ds. ekonomiczno-administracyjnych powierzył swojej przełożonej funkcję kierownika wyłonionego w strukturze IOŚ Zakładu Chemii Środowiska i Oceny Ryzyka, choć nie miał do tego uprawnień kompetencyjnych.
Podstawowym przedmiotem działania nadzorowanego przez Ministerstwo Środowiska Instytutu Ochrony Środowiska jest opracowywanie naukowych i technicznych podstaw ochrony środowiska oraz polityki państwa w tym zakresie.
Źródło: NIK
Fot. T. Cukiernik
