Na konferencji w Berlinie, która odbyła się w 20 rocznicę podpisania Zasad Konferencji Waszyngtońskiej, doradca Departamentu Stanu USA, Stuart Eizenstat, wymienił Polskę jako jeden z 5 krajów, które nie zwróciły zrabowanych Żydom w trakcie II Wojny Światowej dzieł sztuki.
Konferencja, na której przemawiał Stuart Eizenstat, odbyła się 26 listopada w Berlinie. Eizenstat wymienił Węgry, Hiszpanię, Rosję, Włochy, Rumunię oraz Polskę jako kraje, które nie wypełniają uzgodnionych wówczas reguł i nie zwróciły zrabowanych Żydom w trakcie II Wojny Światowej dzieł sztuki.
– Większość z tych krajów sama była ofiarami nazizmu. Nie mówimy, że te kraje brały udział w rabunku należących do Żydów dzieł sztuki, ale mówimy, że w drodze handlu dziełami sztuki weszły one w posiadanie tych dóbr kultury –wyjaśnił Eizenstat.
Eizenstadt stwierdził, że w Polsce znajdują się dzieła sztuki zagrabione Żydom mieszkającym m.in. w Holandii. Miały one trafić do Polski w ramach późniejszych transakcji. Holenderski rząd przygotował listę dzieł sztuki, które kiedyś należały do żydowskich obywateli Holandii, a obecnie znajdują się w Polsce.
– Przydałaby się polsko-holenderska współpraca w zakresie badań nad pochodzeniem, aby wyjaśnić tę sytuację, ale polski rząd utrzymuje, że będzie zajmował się wyłącznie dziełami sztuki wywiezionymi z Polski – powiedział Eizenstat.
Zasady Konferencji Waszyngtońskiej zostały podpisane w 1998 roku przez 44 kraje w tym Polskę. Dotyczą tylko publicznych zbiorów dzieł sztuki. Szacuje się, że w trakcie II Wojny Światowej zrabowano Żydom około 600.000 dzieł sztuki. Według organizacji żydowskich około 100.000 z nich nadal nie zostało zwróconych.
Źródło: „The New York Times”
