Minister spraw zagranicznych Serbii Ivica Daczić zapowiedział w piątek, że jego kraj zwróci się o zwołanie w trybie pilnym posiedzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ w związku z podjętą w Kosowie decyzją o utworzeniu tam regularnej armii.
Daczić oświadczył, że utworzenie armii Kosowa, którego niepodległości Belgrad nigdy nie uznał, jest „najbardziej bezpośrednim zagrożeniem dla pokoju i stabilności w regionie i dla bezpieczeństwa narodu serbskiego”.
Parlament Kosowa przyjął w piątek ustawę o utworzeniu przez to państwo własnej armii. Serbia protestuje i ostrzega, że nie przyczyni się to do zwiększenia bezpieczeństwa w regionie.
Marko Djurić, odpowiedzialny w serbskim rządzie za sprawy Kosowa, uznał, że decyzja kosowskiego parlamentu jest naruszeniem międzynarodowych porozumień, które zakończyły wojnę z lat 1998-1999. Władze Serbii uważają, że jedyną siłą zbrojną w Kosowie mogą być tylko międzynarodowe siły pokojowe KFOR pod dowództwem NATO, które w 1999 roku otrzymały mandat ONZ na podstawie kończącej wojnę rezolucji 1244 Rady Bezpieczeństwa.
„Tzw. wojsko Kosowa stanowi nielegalną, okupacyjną formację zbrojną na terytorium Serbii” – oświadczył Djurić na konferencji prasowej. Powiedział, że Serbia żąda od sił pokojowych NATO w Kosowie zapobieżenia wszelkim działaniom kosowskiej armii i rozbrojenia jej żołnierzy.
Serbska premier Ana Brnabić oświadczyła: „Serbia będzie próbowała dalej podążać drogą pokoju i stabilności, drogą ku dostatkowi”. Dodała jednak, że decyzja kosowskiego parlamentu nie przyczyni się do poprawy sytuacji. „Dzisiejszy dzień nie przyczynia się do współpracy i stabilności w regionie” – mówiła.
Nikola Selaković, doradca prezydenta Serbii Aleksandara Vuczicia, powiedział w serbskiej telewizji publicznej, że wśród możliwych reakcji są uznanie przez Serbię Kosowa za terytorium okupowane i użycie sił zbrojnych, choć jak zastrzegł, obie wymagałyby zgody rządu i parlamentu. Sam zaś Vuczić, który w czwartek mówił, że utworzenie kosowskich sił zbrojnych będzie prowokacją i może zaszkodzić bezpieczeństwu w regionie, w najbliższym czasie ma odwiedzić serbskie oddziały stacjonujące w pobliżu granicy z Kosowem.
Jednak zdaniem analityków, serbska interwencja w Kosowie jest mało prawdopodobna. Uregulowanie wzajemnych stosunków jest jednym z warunków wejścia obu krajów do Unii Europejskiej, o co zabiegają zarówno Belgrad i Prisztina.
Rząd w Prisztinie kategorycznie zaprzecza zarówno temu, jak i obawom, że wojsko mogłoby zostać wykorzystane przeciw samej Serbii. „Armia Kosowa nigdy nie będzie użyta przeciwko nim (Serbom)” – oświadczył premier Ramush Haradinaj, dodając: „Armia Serbii będzie miała teraz partnera – armię Kosowa – w procesie pokojowym i nie upłynie wiele czasu zanim będziemy służyć razem”.
Zgodnie z przyjętą w piątek ustawą, istniejące obecnie, liczące 4000 osób, lekko uzbrojone Siły Bezpieczeństwa Kosowa – które zajmują się głównie obroną terytorialną i reagowaniem na sytuacje kryzysowe – zostaną przekształcone w regularną armię. Docelowo ma ona liczyć 5000 osób stałego personelu i 3000 rezerwistów. Według rządu w Prisztinie, proces tworzenia armii potrwa co najmniej 10 lat. Utworzone zostanie też ministerstwo obrony, którego obecnie w Kosowie nie ma. Od czasu interwencji NATO w 1999 r. za bezpieczeństwo Kosowa odpowiadają kierowane przez Sojusz siły międzynarodowe.(PAP)
