Na zapalenie wątroby typu B i typu C, zakażenie wirusem HIV, czy grzybicę mogą narażać zabiegi kosmetyczne wykonywane z użyciem niesterylnych ostrych narzędzi, zabiegi medycyny estetycznej, jak nakłucia kosmetyczne, piercing, tatuaż, a także kontakt z krwią, np. podczas wypadku, w sportach kontaktowych oraz podczas wspólnego używania przyborów kosmetyczno-higienicznych.
Ministerstwo Zdrowia zamierza doprecyzować wymagania sanitarnohigieniczne dla usług fryzjerskich, kosmetycznych, tatuażu i odnowy biologicznej, by ograniczyć ryzyko szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych. Projekt w tej sprawie trafił do konsultacji.
Zabiegami mogącymi przebiegać z naruszeniem ciągłości tkanek, którym może towarzyszyć naruszenie bariery skóry, oraz z kontaktem uszkodzonej skóry lub śluzówek ze skażoną krwią lub wydzielinami i wydalinami człowieka, np. surowicą czy śliną, związane jest zagrożenie szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Dotyczy to w szczególności zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B i typu C, zakażeń wirusem HIV, a także zakażenia grzybicą czy wszawicą – informuje resort zdrowia.
Obecnie w przypadku sektora usług fryzjerskich, kosmetycznych, tatuażu i odnowy biologicznej obowiązują przepisy ogólne ustawy o chorobach zakaźnych. Zgodnie z nią, osoby inne niż udzielające świadczeń zdrowotnych, podejmujące czynności, w których trakcie dochodzi lub może dojść do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, są obowiązane do wdrożenia i stosowania procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi. Procedury powinny regulować sposób postępowania przy wykonywaniu czynności, w których trakcie dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, zasady stosowania sprzętu poddawanego sterylizacji oraz sposoby przeprowadzania dezynfekcji skóry i błon śluzowych oraz dekontaminacji pomieszczeń i urządzeń.
W projektowanym rozporządzeniu doprecyzowano m.in. minimalne standardy sanitarnohigieniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty usługowe pielęgnacji i zdobienia ciała; warunki świadczenia usług oraz sposoby postępowania mającego na celu zapobieganie zakażeniom i chorobom zakaźnym.
Ministerstwo Zdrowia wyjaśnia, że projektowane rozporządzenie pozwoli na wprowadzenie przepisów dookreślających i uszczegóławiających istniejące ogólne regulacje prawne wyznaczające niezbędne standardy sanitarnohigieniczne świadczenia usług pielęgnacji i zdobienia ciała, ograniczające szerzenie się chorób, w tym zakaźnych, spowodowanych wirusami HCV, HBV czy HIV. Resort akcentuje, że przyjęte rozwiązania będą również skuteczne w odniesieniu do obniżenia ryzyka zakażenia grzybicą i wszawicą, mogącego wystąpić przy świadczeniu usług w zakresie pielęgnacji i upiększania ciała, przy braku odpowiedniego poziomu czystości miejsca, sprzętu, wyrobów, materiałów i narzędzi przeznaczonych do zabiegów.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C) stanowi poważny i narastający problem epidemiologiczny, co wymaga pilnych działań profilaktycznych. Wirus HCV znajduje się we krwi i innych tkankach osoby zakażonej i zakaża bardzo łatwo. Do zakażenia dochodzi przez kontakt z zakażoną krwią w przypadku przerwania ciągłości tkanek, np. nakłucia, rozcięcia skóry lub błony śluzowej lub kontakt z przedmiotami, które zostały zanieczyszczone zakażoną krwią.
Do zakażenia może dojść m.in. w trakcie zabiegów kosmetycznych wykonywanych z użyciem niesterylnych ostrych narzędzi, zabiegów medycyny estetycznej takich, jak nakłucia kosmetyczne, piercing, tatuaż itp.; przy kontakcie z krwią – zawodowo bądź przypadkowo, np. podczas wypadku, w sportach kontaktowych (np. boks, judo) oraz podczas wspólnego używania przyborów kosmetyczno-higienicznych (np. maszynki do golenia).
Według Światowej Organizacji Zdrowia globalnie zakażonych wirusem HCV jest około 130-150 mln osób, co odpowiada 2-3 proc. populacji. W 28 krajach Unii Europejskiej w okresie 2006-2014 r. zanotowano wzrost liczby rejestrowanych zachorowań na WZW C o około 29 proc. w stosunku do lat ubiegłych, przy czym najintensywniej po 2010 r.
Według danych nadzoru epidemiologicznego co roku rejestruje się w Polsce 2-3 tys. nowych zachorowań WZW C, w tym 95 proc. zdiagnozowanych przypadków to postaci przewlekłe. Ostra postać choroby występuje u 5-10 proc. osób zakażonych. Aż u 50-75 proc. osób zakażonych pojawiają się przewlekłe następstwa choroby, w tym m.in. przewlekłe zapalenie wątroby, marskość, pierwotny rak wątroby.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) to choroba zakaźna wywołana przez wirusa HBV (Hepatitis B Virus). Tym, co najmocniej odróżnia wzw C od wzw B, jest brak szczepień przeciw pierwszej z tych chorób.
Do zakażenia człowieka wirusem HBV może dojść nie tylko podczas kontaktu z zakażoną krwią, kontaktu z wydzielinami człowieka (ślina, śluz, sperma), kontaktów seksualnych, porodu dzieci przez zakażone wcześniej matki, ale także podczas kontaktu z zakażonymi, niejałowymi narzędziami i sprzętem używanymi podczas zabiegów medycznych, jak również tych stosowanych do zabiegów fryzjerskich, kosmetycznych czy tatuażu.
Z informacji Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny wynika, że na świecie żyje 257 mln osób z przewlekłym zakażeniem HBV, a w Polsce liczba osób przewlekle zakażonych HBV jest szacowana na około 350 tys. Ponad połowa osób zakażonych przewlekle tym wirusem jeszcze nie wie o swojej chorobie. Z danych Instytutu wynika, że szacunkowa liczba zachorowań w przypadku wzw B wyniosła: w 2018 r. – 3195 (dane wstępne), w 2017 r. – 3363, w 2016 r. – 3806, w 2015 r. – 3518, w 2014 r. – 2763, w 2013 r. – 1541, w 2012 r. – 1583, w 2011 r. – 1613, a w 2010 r. – 1671.
Kolejnym zakażeniem, do którego może dojść podczas zabiegów z przerwaniem ciągłości tkanki ludzkiej, jest zakażenie ludzkim wirusem upośledzenia odporności HIV. Wirus HIV powoduje stopniowe niszczenie układu immunologicznego (odpornościowego) osoby zakażonej aż do rozwinięcia się zespołu różnych infekcji i rodzajów nowotworów, który nazywamy AIDS. Zakażenie wirusem HIV jest od 35 lat problemem i wyzwaniem dla zdrowia publicznego.
Wirus HIV ma większą wrażliwość na czynniki środowiska i środki chemiczne niż wirus HBV. HIV jest wirusem, który do życia potrzebuje organizmu człowieka. Poza organizmem szybko ginie. Niszczą go wszelkie środki dezynfekcyjne, także woda z mydłem. Ginie w wyższych temperaturach: powyżej 56 st. C – po kilku minutach, w 100 st. C – natychmiast.
Z informacji Krajowego Centrum ds. AIDS, opublikowanych 1 grudnia 2017 r., wynika, że od wdrożenia badań w 1985 r. do 31 maja 2017 r. w Polsce stwierdzono zakażenie HIV u 22164 osób, zanotowano 3514 zachorowań na AIDS, a 1375 chorych zmarło. Na świecie każdego dnia zakaża się około 6 tys. osób, a około 4,5 tys. osób umiera z przyczyn związanych z HIV/AIDS.Źródło: PAP
