Z badania CBOS wynika , że bezpośrednią znajomość muzułmanina lub muzułmanki deklaruje tylko 14 proc. respondentów. Wg CBOS, to, co „Polacy wiedzą o muzułmanach, wiedzą z mediów.
Znajomość z osobami wyznającymi islam częściej deklarują mężczyźni niż kobiety, badani poniżej 45 lat, zwłaszcza mający od 35 do 44 lat, mieszkańcy dużych i największych miast oraz najlepiej wykształceni, przedstawiciele kadry kierowniczej i specjaliści z wyższym wykształceniem.
Uczestnicy badania poproszeni zostali o określenie swojego stosunku do wyznawców różnych religii, a także do niewierzących, za pomocą skali nazwanej umownie „termometrem”, na którym temperatura – zależnie od nastawienia respondentów – przyjmowała wartości od minus 50 do plus 50 stopni, a wartość 0 oznaczała stosunek ambiwalentny lub niesprecyzowany.
Pokazało ono, że muzułmanie spotykają się z najchłodniejszymi uczuciami. Niemal połowa Polaków (45 proc.) ma do nich „chłodny” stosunek, a tylko 17 proc. darzy ich „ciepłymi” uczuciami. Nastawienie pozostałych (38 proc.) można określić jako obojętne.
„Średnia temperatura” uczuć jest więc ujemna i wynosi minus 10,22. Poza muzułmanami, negatywne odczucia przeważają również w odniesieniu do świadków Jehowy (średnia minus 6,97).
Najcieplej w Polsce odbierani są katolicy (średnia plus 27,95), a w dalszej kolejności również wyznawcy innych odłamów chrześcijaństwa: prawosławia (średnia plus 8,16) i protestantyzmu (średnia plus 6,05).
Ciepłe uczucia przeważają nad chłodnymi w odniesieniu do buddystów (średnia plus 2,97), a także – odbieranych przez wielu obojętnie – wyznawców judaizmu (średnia plus 1,48), a nawet ateistów (średnia plus 1,61).
CBOS zauważa, że w porównaniu z wynikami sprzed czterech lat nastawienie do wyznawców niemal wszystkich religii uległo ochłodzeniu, przy czym mamy do czynienie nie tyle z nasileniem odczuć negatywnych, ile ze spadkiem pozytywnych i wzrostem ambiwalentnych.
Wg CBOS trochę bardziej pozytywne nastawienie do muzułmanów mają osoby o poglądach lewicowych „wykształcone z wielkich miast”. Mniej przychylne ma być środowisko „badanych znajdujących się w złej sytuacji materialnej, identyfikujących się z prawicą oraz najbardziej zaangażowanych w praktyki religijne”.
Respondenci pytani byli m.in., co myślą o stosunkach między kulturą islamu i kulturą Zachodu. 38 proc. z nich uważa, że gwałtowny konflikt między nimi jest nieunikniony. Niemal tyle samo – 37 proc. – twierdzi, że możliwe jest znalezienie wspólnej płaszczyzny porozumienia. 25 proc. nie ma zdania na ten temat.
Zdaniem 41 proc. respondentów konflikt między islamem a Zachodem wynika z różnic religijnych i kulturowych. Prawie tyle samo badanych – 40 proc. – ocenia, że konflikt dotyczy interesów i wpływów politycznych. 19 proc. nie ma zdania.
66 proc. badanych uważa, że muzułmanie mieszkający w krajach Europy Zachodniej trudno się asymilują i nie przyswajają zwyczajów i wartości charakterystycznych dla większości mieszkańców tych krajów. Przeciwnego zdania jest 10 proc.
63 proc. badanych zgadza się z opinią, że większość muzułmanów jest nietolerancyjna wobec zwyczajów i wartości innych niż ich własne. Przeciwnego zdania jest 12 proc.
50 proc. ankietowanych podziela stwierdzenie, że muzułmanie na ogół akceptują stosowanie przemocy wobec wyznawców innych religii. Nie zgadza się z tym 22 proc.
52 proc. badanych zgadza się ze stwierdzeniem, że podatny grunt dla ekstremizmu w większym stopniu stwarza bieda i słabe wykształcenie, niż same zasady religijne islamu. Kwestionuje to 23 proc.
45 proc. respondentów uważa, że muzułmanie słusznie czują się urażeni, kiedy w prześmiewczy, obraźliwy sposób prezentuje się treści ich wiary (np. karykatury Mahometa). 27 proc. jest przeciwnego zdania.
43 proc. ankietowanych zgadza się ze stwierdzeniem, że większość muzułmanów potępia zamachy terrorystyczne przeprowadzane przez fundamentalistów islamskich. 25 proc. sądzi, że tak nie jest.
31 proc. badanych sądzi, że większość muzułmanów nie ma wrogiego nastawienia wobec wyznawców innych religii, a 37 proc. nie podziela tej opinii.
Źródło: PAP
