31 sierpnia to rocznica, w tym roku już 40-ta, zawarcia tzw. porozumień sierpniowych pomiędzy protestującymi związkami zawodowymi a komunistycznymi władzami. Postulaty protestujących, głównie gospodarcze, nie odrzucały jednak socjalizmu, a wręcz go umacniały.
31 sierpnia 1980 roku podpisano cztery porozumienia sierpniowe, które zakończyły falę strajków na wybrzeżu. Aż 15 z 21 postulatów protestujących związkowców dotyczyło gospodarki i były to postulaty czysto socjalistyczne.
Jeszcze więcej socjalizmu
Postulaty komitetów strajkowych dotyczące gospodarki można skrócić jako większe i jeszcze większe wydatki państwa, a do tego dodruk pieniądza. Ten byłby konieczny, aby spełnić postulaty walki z inflacją, która wówczas osiągała 9 procent.
Związkowcy domagali się podwyżki płac dla każdego pracownika o dwa tysiące złotych, a także gwarancji wzrostu płac w miarę inflacji. Sama inflacja była spowodowana rządowym dodrukiem pieniądza, a realizacja postulatów związków spowodowałaby konieczność dalszego dodruku i jeszcze większą inflację.
Strajkujący domagali się również wprowadzenia kartek na mięso, a także zniesienia cen komercyjnych i zakazu sprzedawania go za dewizy. To kolejne nierealistyczne postulaty związkowców, które wstrzymałyby spłatę kredytów wcześniej zaciągniętych przez Edwarda Gierka.
Widzimy zatem, że związkowcy domagali się rozwiązania problemów spowodowanych przez socjalizm, poprzez jeszcze więcej rządowej ingerencji, co oczywiście nie mogło się udać.
Kolejne postulaty to dalsze wywiercanie jeszcze większej dziury budżetowej, w i tak zadłużonym kraju. Tu trzeba wymienić: obniżenie wieku emerytalnego do 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn oraz trzyletni płatny urlop macierzyński.
Dwa postulaty dotyczyły zwiększonej roli państwa w budownictwie, czyli budowy większej liczby przedszkoli i żłobków oraz mieszkań, do czego prowadziłby postulat skrócenia czasu oczekiwania na odbiór kluczy. Bardzo ogólnym, ale też zakładającym zwiększenie wydatków, postulatem była poprawa warunków w służbie zdrowia.
Porozumienia sierpniowe
Gdyby postulaty protestujących zostały spełnione oznaczałoby to totalną zapaść gospodarczą państwa i hiperinflację. Ostatecznie w ramach tzw. porozumień sierpniowych władze zobowiązały się do opublikowania założeń reformy gospodarczej, która została przeprowadzona w latach 1982-87.
Ważniejsze okazały się jednak postulaty polityczne protestujących, których było mniej. Efektem była m.in. zgoda na zarejestrowanie NSZZ Solidarność, a także zobowiązanie władzy do ograniczenia cenzury, co jednak jak wiemy nie okazało się długotrwałe.
Źródło: BusinessInsider/NCzas
