Chartum chce rewizji umowy o utworzeniu rosyjskiej bazy morskiej w Port Sudan na południowym wschodzie kraju nad Morzem Czerwonym. W czasach, gdy prezydentem Sudanu był Umar al-Baszir, Chartum nawiązał z Rosją bardzo dobre stosunki, które obejmowały współpracę wojskową.
Zaowocowała zakupami rosyjskiego sprzętu wojskowego, czy przysłaniem do Afryki najemników z prywatnej grupy Wagnera, aby wspomóc reżim Bechira. Jedno z porozumień przewidywało też utworzenie przyczółka dla rosyjskiej marynarki wojennej w Port Sudan.
Tekst tej umowy został upubliczniony przez rosyjski rząd w listopadzie 2020 roku. Miało chodzić o budowę „centrum logistycznego” na terenach oddanych nieodpłatnie przez Chartum w zamian za „darmową pomoc” marynarce wojennej Sudanu w zakresie ratownictwa i przeciwdziałania sabotażom.
Baza miała mieć możliwość jednoczesnej obsługi czterech rosyjskich okrętów, w tym także tych o napędzie atomowym. Umowa ta daje rosyjskiej marynarce także możliwość sprowadzenia niezbędnej dla funkcjonowania bazy ilości „broni, amunicji i sprzętu”.
To bardzo ważny strategicznie obszar Rogu Afryki (cieśnina Bab el-Mandeb), a Rosja od dawna szukała przyczółka nad Morzem Czerwonym. Spotkała się wcześniej z odmową Dżibuti, a jej próba zadomowienia się w Somalii została przerwana.
Teraz pod znakiem zapytania staje i rosyjska obecność morska w Sudanie. Sytuacja uległa zmianie po utracie władzy przez prezydenta Baszira. 11 kwietnia 2019 doszło do wojskowego zamachu stanu. Nowe władze nawiązały stosunki dyplomatyczne z Izraelem i współpracują z USA. Stany Zjednoczone usunęły np. Sudan z listy krajów wspierających terroryzm i udzieliły pomocy na spłatę części zadłużenia wobec Banku Światowego.
Amerykańska ofensywa dyplomatyczna nie pozostała bez konsekwencji dla stosunków między Sudanem a Rosją. Jeszcze w kwietniu 2021 roku sudańska prasa doniosła, że Chartum postanowił zawiesić umowę. Moskwa wówczas zaprzeczyła. Na początku czerwca generał Mohamed Othman al-Hussein, szef sztabu armii sudańskiej, też nie potwierdził tego faktu, ale oznajmił, że Chartum chce zrewidować niektóre klauzule porozumienia zawartego z Rosją.
Dodał, że te klauzule są „nieco krzywdzące” dla Sudanu. Według gen. al-Husseina, ponieważ porozumienie nie zostało jeszcze ratyfikowane przez parlament, władze sudańskie prawo „dyskutowania” na ten temat. Zwrócił także uwagę, że Sudan jest w trakcie „odbudowy” swoich „więzi wojskowych ze Stanami Zjednoczonymi”…
Źródło: Zone Militaire
