Afgańscy talibowie ogłosili, że obecnie kontrolują już 85 proc. terytorium Afganistanu, w tym dwa ważne posterunki graniczne z Iranem i Turkmenistanem. Od dwóch miesięcy trwa ich intensywna ofensywa przeciwko rządowym siłom, której początek dało wycofywanie międzynarodowych wojsk w tego kraju.
Podczas konferencji prasowej w Moskwie, gdzie przebywa trzyosobowa delegacja talibów, ich przedstawiciel Szahabuddin Delawar powiedział, że około 250 z 398 dystryktów kraju znajduje się obecnie w rękach islamistów. Twierdzenia te są jednak kwestionowane przez rząd w Kabulu.
– Jeśli talibowie kontrolują tak dużą część kraju, to dlaczego ich przywódcy mieszkają w Pakistanie i nie mogą przybyć do Afganistanu? – pytał Fawad Aman, rzecznik afgańskiego ministerstwa obrony. – Dlaczego wysyłają zabitych lub rannych bojowników do Pakistanu?
Niezależnie od słownego sporu między obydwoma stronami, talibowie kontrolują teraz łukiem terytorium Afganistanu rozciągającym się od irańskiej granicy na zachodzie do granicy z Chinami na północnym wschodzie. W piątek ogłosili, że zajęli dwa główne posterunki graniczne, najpierw Islam Kala, najważniejsze przejście graniczne z Iranem, a następnie Torghundi z Turkmenistanem, obydwa znajdujące się w zachodniej prowincji Herat.
Rzecznik gubernatora tej prowincji Dżilani Farhad poinformował w sobotę, że trwają przygotowania do próby odbicia przejścia Islam Kala. – Posiłki nie zostały jeszcze wysłane do Islam Kala, ale będą tam wkrótce – powiedział.
– Talibowie obecnie kontrolują większość granicy z Tadżykistanem – przyznała w piątek rzeczniczka rosyjskiej dyplomacji Maria Zacharowa – Wzywamy strony zaangażowane w konflikt do wykazania powściągliwości i zapobieżenia rozprzestrzenianiu się napięć poza granice kraju.
Delawar w odpowiedzi zapewnił, że sąsiednie kraje mogą czuć się bezpiecznie. – Podejmiemy wszelkie wysiłki, aby Państwo Islamskie nie działało na terytorium Afganistan… a nasze terytorium nigdy nie było używane przeciwko naszym sąsiadom – oświadczył.
Szef Pentagonu Lloyd Austin wezwał w piątek do „międzynarodowej presji”, aby osiągnąć „porozumienie polityczne w celu zakończenia tego konfliktu i dać narodowi afgańskiemu rząd, którego chce i na który zasługuje”. – Cały świat może pomóc, kontynuując tę presję – powiedział.
Rzecznik Pentagonu John Kirby zapewnił w kolei, że przejmowanie terenów przez talibów wcale nie oznacza, że zostaną oni tam na długi czas. – Myślę, że naprawdę nadeszła chwila, aby siły afgańskie wkroczyły tam i broniły swojego kraju, swojego narodu. Mają takie możliwości – podkreślił.
Dzień wcześniej prezydent USA Joe Biden ogłosił, że misja wojskowa USA w Afganistanie zakończy się 31 sierpnia. To zapewnienie spotkało się z dużym zadowoleniem talibów. – Im szybciej, tym lepiej – skomentował ich rzecznik Suhail Szahin.
W czerwcu talibscy bojownicy zdobyli Szir Chan Bandar, główny posterunek graniczny między Afganistanem i Tadżykistanem. Około 1000 afgańskich żołnierzy zostało zmuszonych wówczas do szukania schronienia w Tadżykistanie po intensywnych walkach z talibami.
W piątek talibscy bojownicy zaatakowali także więzienie na skraju miasta Kandahar, stolicy ich dawnego bastionu – prowincji Kandahar. „Talibowie… próbowali dostać się do tamtejszego więzienia. Walki trwają, a my rozmieściliśmy posiłki, w tym siły specjalne, aby oczyścić teren” – powiedział rzecznik policji Kandahar Dżamal Naser Barekza.
Wsparcie dla sił rządowych obiecał znany w Afganistanie watażka Mohammad Ismail Khan, który pomagał siłom amerykańskim w walkach z talibami w 2001 roku. Khan wezwał cywilów do włączenia się w walkę, bowiem jego zdaniem uzbrojone grupy cywilne są w stanie wypełnić lukę, powstałą w wyniku wycofania obcych sił.
– Wkrótce pójdziemy na linię frontu i z pomocą Boga odmienimy sytuację – powiedział Khan dziennikarzom w mieście Herat.
Podczas gdy walki trwają, pracownicy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)starają się zapewnić miejscowym służbom medycznym dostawy podstawowych leków i środków do ochrony zdrowia. Regionalny dyrektor ds. sytuacji kryzysowych WHO Rick Brennan poinformował, że co najmniej 18,4 mln osób potrzebuje pomocy humanitarnej, a 3,1 mln dzieci jest zagrożonych ostrym niedożywieniem.
– Jesteśmy zaniepokojeni brakiem dostępu do niezbędnych leków i zaopatrzenia, a także atakami na opiekę zdrowotną – powiedziała Brennan w Genewie. Zapewnił, że w Afganistanie spodziewana jest w przyszłym tygodniu „pewna pomoc”, w tym 3,5 mln dawek szczepionek przeciwko Covid-19 i respiratorów.
