List apostolski papieża Franciszka w formie motu proprio „Traditionis custodes” z 16 lipca 2021 roku ucieszył środowiska żydowskie w Izraelu i na całym świecie. Twierdzą one bowiem, że jest to ostateczne odejście m.in. od modlitw o „nawrócenie wiarołomnych i zaślepionych Żydów” obecnych w liturgii sprzed Soboru Watykańskiego II.
Jak podkreśla „Times of Israel”, papież Franciszek odwołał dokument Benedykta XVI z 2007 roku, w którym jego poprzednik pozwolił na swobodne odprawianie Mszy św. przedsoborowych przez księży katolickich bez konieczności uzyskiwania zgody ich biskupa. Po wydaniu dekretu Benedykta XVI wielu Żydów obawiało się ożywienia nastrojów „antysemickich”. Wszystko przez obecność w przedsoborowej liturgii modlitwy Wielkiego Piątku o „nawrócenie wiarołomnych Żydów” na chrześcijaństwo. Wspominała ona także o ich „zaślepieniu”.
Niektóre z izraelskich środowisk uznawały, że dekret papieski „Summorum pontificum” z 7 lipca 2007 roku jest równoznaczny z cofnięciem kontaktów katolicko-żydowskich do czasów sprzed Vaticanum II – a w szczególności sprzed uchwalonej przez Sobór w 1965 roku Deklaracji „Nostra Aetate” o stosunku Kościoła katolickiego do religii niechrześcijańskich. Tam już bowiem nie obarczano Żydów odpowiedzialnością za śmierć Jezusa Chrystusa i potępiano antysemityzm.
Izraelska prasa zaznaczyła również, że w 2008 roku papież Benedykt XVI potwierdził swoje zaangażowanie na rzecz „Nostra Aetate” i usunął słowo „zaślepienie” z liturgii wielkopiątkowej. Z kolei amerykańska agencja Associated Press podkreśliła, że papież Franciszek obecnie znacznie ograniczył możliwość odprawiania Mszy łacińskiej. Miał to być wynik obaw, że przywiązani do niej wierni odrzucają także nauczanie Soboru Watykańskiego II.
Franciszek powołał się na wolę Benedykta XVI, by biskupi ocenili jego wydane w 2007 roku Summorum Pontificum. Poszerzało ono w praktyce dostęp do liturgii w starym rycie.
W odpowiedzi przeprowadzono takie konsultacje w 2020 roku i to w nawiązaniu do nich Franciszek podkreślił, że „liturgiczne księgi promulgowane przez świętego Pawła VI i świętego Jana Pawła II w zgodności z dekretami Soboru Watykańskiego II są wyłącznym wyrazem lex orandi rytu rzymskiego”.
Izraelski „Times” zaś zauważył, że Sobór wprowadził „pewną liczbę radykalnych zmian do obrzędów i praktyk katolickich, szczególnie zezwalając na sprawowanie mszy w żywych językach”. Dodano, że pewien odłam katolików, „którzy oddzielili się od Kościoła po Vaticanum II, nadal odprawiała msze po łacinie jeszcze przed dokumentem Benedykta XVI”.
Obecnie, aby móc odprawiać mszę trydencką księża muszą uzyskać zgodę swojego biskupa, który jednocześnie powinien się upewnić, że duchowni ci akceptują nauczanie Vaticanum II.
Źródła: Times of Israel/TVP Info
