„Macie prawo domagać się od całej reszty Rzeczypospolitej, aby oddała hołd powstańcom wielkopolskim i powstaniu wielkopolskiemu” – powiedział w Poznaniu prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości 103. rocznicy wybuchu zwycięskiego zrywu. Z kolei historycy zastanawiali się, dlaczego hołdy dla zwycięskiego powstania przychodzą tak późno?
W tym roku po raz pierwszy ten dzień jest obchodzony jako Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. „Został on ustanowiony specjalną ustawą, której inicjatywa powstała na tej ziemi, w Wielkopolsce, w Poznaniu, jako inicjatywa społeczna, oddolna” – mówił prezydent.
Andrzej Duda powiedział także, że powstanie było społecznym zrywem. Dodał, że „w Wielkopolsce ludzie mieli pragmatyczne podejście – chcieli do Polski, wolnej Polski, chwytali za broń, kiedy była potrzeba walczyli i zwyciężali, a kiedy wróg został zwyciężony, wrócili do pracy”. Prezydent podkreślił, że to dzięki powstaniu wolna Polska mogła być całością w swoich najistotniejszych, historycznych częściach.
Sejm przyjął ustawę ustanawiającą nowe święto państwowe 1 października, a 28 października jednogłośnie poparł ją Senat. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę 23 listopada w historycznym miejscu, czyli w dawnym poznańskim Hotelu Bazar, w którym tuż przed wybuchem powstania zamieszkał Ignacy Jan Paderewski.
W warszawskim Muzeum Niepodległości, także z okazji rocznicy dyskutowali o powstaniu historycy. Prof. Olaf Bergmann z Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości stwierdził, że w dwudziestoleciu międzywojennym twierdzono, że niepodległość wywalczyły Legiony, najbardziej inteligencka armia świata, co było, jego zdaniem, historycznym kłamstwem.
Badacz przypomniał, że narracja historyczna była nieprzychylna powstaniu wielkopolskiemu zarówno w dwudziestoleciu międzywojennym, jak i po 1989 roku. Przyczyną – jak ocenił – był podtrzymywany w II RP kult Józefa Piłsudskiego.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.
Dziś pierwszy raz świętujemy Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Iluminacja na Pałacu Prezydenckim nie mogła być inna.
WIELKOPOLSKIE ZWYCIĘSTWO!
Chwała Bohaterom! #PowstanieWielkopolskie pic.twitter.com/pBBBLYD6lT— Andrzej Duda (@AndrzejDuda) December 27, 2021
Źródło: PAP
