Oszustwa stały się już społeczną plagą, a ich sprawcom nie brakuje wyobraźni. Dawny i zwykły przekręt na wnuczka doczekał się setek twórczych przeróbek i wariantów. We Francji opublikowano raport o tego typu przestępczości, który stanowił jej podsumowanie za rok 2021.
Rządowe strony poświęcone przekrętom cybermalveillance.gouv.fr w 2021 roku odwiedziło około 2,5 miliona osób, a 173 000 osób złożyło tam doniesienie, że padło ich ofiarą. Oznacza to wzrost rok do roku tego typu przestępczości o 65%.
Zjawisko dotyczy głównie osób fizycznych (90% zgłoszeń o pomoc online), firm (8%) i samorządów (2%). O 82% wzrosło zjawisko phishingu. Najczęściej oszuści podszywają się pod policję, ubezpieczenia zdrowotne, urzędy pracy, banki, itd.
Na podstawie zgłoszeń opracowano listę najpopularniejszych przestępstw tego rodzaju. Najczęściej dochodzi do prób wyłudzenia danych o kartach kredytowych. Za pomocą SMS lub e-maili oszuści proponują np. odnowienie ważnej karty. Kolejny przekręt to wyłudzanie numeru ubezpieczenia społecznego pod pozorem odnowy karty ubezpieczeniowej (carte vitale).
Na zasiłek
Popularne stało się oszustwo związane z zasiłkiem inflacyjnym. Państwo francuskie przyznało każdemu Francuzowi dodatek „drożyźniany” w wysokości 100 euro, wypłacany automatycznie. Oszuści obiecywali nawet większe sumy, ale po wypełnieniu formularzy z wrażliwymi danymi.
Na początku lutego Banque de France ostrzegał przed wzrostem oszustw ze strony fałszywych „doradców bankowych”. Oszuści stosują „techniki manipulacji”, które mają na celu nakłonienie ofiar do samodzielnego „sprawdzania transakcji” i przechwytywania danych bankowych.
Na celebrytę i policjanta
Sporo przestępstw jest związanych z podszywaniem się pod tożsamość celebrytów. Pod koniec 2021 r. mieszkanka Mâcon i fanka piosenkarza Michela Sardou, przekazała oszustowi podszywającemu się pod artystę ponad 5000 euro. 6000 straciła wielbicielka Amira, która przesłała „artyście nagie zdjęcia i później byłą szantażowana. 15 tys. kosztowała fana „znajomość” z piosenkarką Alizée.
26 stycznia luksemburska policja ostrzegła o rozsyłaniu fałszywego maila podpisanego rzekomo przez dyrektora generalnego tamtejszej policji, które zawiadamiało o wszczęciu postępowania karnego z załączonym formularzem o danych do wypełnienia i odesłania pod groźbą kar administracyjnych.
Fałszywi policjanci, to „klasyka” także w Polsce. Ciekawostką jest, że we Francji fałszywi policjanci często używają argumentu, że prowadzą akurat śledztwo przeciw przestępcom z krajów… Europy Wschodniej i chcą, by jakiś emeryt zarzucił im przynętę. Bywały oszustwa bardziej wysublimowane. W grudniu 2021 roku w Reims starsi ludzie byli proszeni o pomoc w nakryciu oszustw… policjantów z miejskiego posterunku. Dzwoniący podszywali się pod brygadę ds. zwalczania oszustw policji.
Na dotację
Kolejna porcja oszustw dotyczyła pomocy państwa na opłaty za energię i gaz. Część oszustw dotyczyła także ofert paneli, nowych energooszczędnych systemów, itp. Ci którzy zaakceptowali ofertę, wypełniali formularz zgłoszeniowy. Szybko kontaktuje się z nimi firma, która wysłała do ich domów pracownika. Ten obliczał, że właściciele mogą liczyć na pomoc w wysokości 17 500 euro przy rachunku, który wyniesie 20 900 euro. Wystarczyło tylko uregulować różnicę, by… nigdy już firmy nie odszukać.
Podobnie działały oszustwa na izolację budynków. Roboty promocyjne za 1 euro, ale trzeba było wpłacić zwracaną rzekomo później zaliczkę… Niektórzy zaciągali w tym celu kredyty konsumenckie na kilka tysięcy euro.
Cała porcja oszustw dotyczy „zwrotu podatków”. Wysyłane maile są podrobioną stroną urzędu podatkowego. Wystarczy kliknąć link i wypełnić „formularz zwrotu”, aby rzekomo odzyskać nadpłaconą kwotę. Z tym, że po drodze trzeba podać dane bankowe…
Wygrane i zawody zaufania publicznego
Inna grupa to rzekome wygrane w różnych grach losowych. Podobnie „promocje” i „oferty” sieci handlowych, połączone z rzekomymi wygranymi. Osobny rozdział to okazje związane z kryptowalutami. Są też różne formy „łańcuszków”, rzekome „wolontariaty”, „inwestycje”.
Jednym z ulubionych zawodów, pod który oszuści lubią się podszywać są pielęgniarki. Celem ataku są głównie osoby. W Montauban, na południowym zachodzie Francji merostwo wydał ow tej sprawie nawet specjalne ostrzeżenie. Kilku seniorów padło ofiarą osoby udającej pielęgniarkę, która wyłudzała pieniądze i kosztowności.
Od kryptowalut po „kup pan cegłę”
W latach 2020-2021 największe straty poniosły ofiary oszustw kredytowych, inwestycji w kryptowaluty, Forex (inwestycje na rynku walutowym), czy fałszywych ofert inwestycji w miejsca parkingowe na lotniskach czy w pokoje hotelowe.
Tutaj modus operandi oszustów finansowych jest niemal identyczny. Grają na pazerności ludzi, którzy liczą na wysoki zysk. Są fałszywe reklamy, fałszywi doradcy i pierwsza, niewielka, ale udana inwestycja. Kiedy zyskają zaufanie, przychodzi pora na propozycję na „zarobek życia” w nadzwyczajną inwestycję, a zaraz później… wielkie rozczarowanie i czasami utrata wszystkich pieniędzy.
Roi się także od oszustw związanych ze sprzedażą pojazdów na „Leboncoin” (nasz OLX). Tylko w departamencie Haute-Garonne pewien oszust naciął na „okazje” 50 ofiar. . Oszustw udaje firmę i twierdzi, że jest importerem-pośrednikiem, dlatego jego auta są nieco tańsze. Pojazd jest za granicą, ale powinien wkrótce przybyć. W tym wystarczy tylko zrobić rezerwację i wpłacić kaucję (zwykle 10% całkowitej ceny).
Inwestycja w siebie nie zawsze udana
W internecie można znaleźć oferty szkoleń. Część z nich to także oszustwa. Propozycje są składane także telefonicznie. W ciągu ostatniego roku ta forma oszustw wzrosła o 200%. Doradca proponuje naukę języków, zdobycie nowych umiejętności. Często podszywa się pod instytucje publiczne. Opłata szkolenia to tylko kilka procent jego wartości… Dla oszusta i tak znaczny zysk.
Można też stracić na zamawianiu jedzenia do domu. Oszuści tworzą profile fałszywych restauracji. Zamówienie nigdy nie dotrze.
Historia dziewczyny „au pair”
Popularne są też oszustwa związane ze sprzedażą i wynajmem nieruchomości. Ostatnio rozpleniły się oferty wynajmu wakacyjnych domów, których poza zdjęciami w internecie… nie ma. To oszustwa znane i u nas.
Oszustwem mogą być także atrakcyjne oferty pracy, np. opiekunki do dzieci. Pewna Bretonka miała jechać do Miami. Dostała nawet foto dzieci, którymi miała się zająć i atrakcyjne warunki pracy. Została poproszona o kontakt z agencją Euraupair w Stanach Zjednoczonych, która miała formalizować zatrudnienie. Ta zażądała za wizę i bilety lotnicze 2102 dolarów. Rzecz jasna ani wiza, ani bilety do dziewczyny nie dotarły… „Rodzina z Miami” też zniknęła.
Źródło: Capital
