Działanie kontrolowanej przez siły rosyjskie Zaporoskiej Elektrowni Atomowej na południu Ukrainy zostało zatrzymane; VI blok odłączono nocą od sieci elektrycznej – informuje w niedzielę ukraiński koncern Enerhoatom.
„Dziś, 11 września 2022 roku, nocą, o godz. 3.41, blok nr VI Zaporoskiej Elektrowni Atomowej odłączono od sieci elektrycznej. Trwa przygotowanie do jego wychłodzenia i przeniesienia w stan zimy” – czytamy w komunikacie.
Koncern, który zarządza ukraińskimi elektrowniami atomowymi, zaznaczył, że w ostatnich dniach VI blok produkował jedynie energię na potrzeby elektrowni. Był to ostatni działający blok w elektrowni. Jak dodano, w rosyjskich ostrzałach uszkodzone zostały wszystkie linie łączące obiekt z siecią energetyczną Ukrainy.
W sobotę wieczorem, po przywróceniu działania jednej z tych linii, stało się możliwe pozyskiwanie przez elektrownię energii dla własnych potrzeb z sieci ukraińskiej. „Podjęto więc decyzję o wyłączeniu VI bloku energetycznego i przeniesieniu go w najbezpieczniejszy stan – zimnego wyłączenia” – podkreślono.
Jak dodał Enerhoatom, w przypadku powtórnego uszkodzenia linii łączących elektrownię z ukraińską siecią energetyczną – czego ryzyko, jak oceniono, jest wysokie – siłownia będzie korzystać z generatorów dieslowych. Koncern zapewnił, że podejmuje działania, aby dostarczyć do obiektu dodatkowe partie paliwa.
„By nie dopuścić do awaryjnej sytuacji w elektrowni, konieczne jest wstrzymanie raszystowskich (rosyjskich) ostrzałów linii łączących Zaporoską Elektrownię Atomową z siecią (ukraińską) i utworzenie wokół (obiektu) zdemilitaryzowanej strefy” – napisano. „Później linie energetyczne będzie można naprawić, można będzie zagwarantować włączenie i dalsze bezpieczne działanie Zaporoskiej Elektrowni Atomowej” – podsumowano.
Niezbędne utworzenie strefy bezpieczeństwa i ochrony jądrowej
Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) oświadczyła we wtorek w 52-stronicowym raporcie dotyczącym Zaporoskiej Elektrowni Atomowej, że niezbędne jest natychmiastowe utworzenie wokół tego obiektu strefy bezpieczeństwa i ochrony jądrowej.
Podkreślono, że misja MAEA, która w ubiegłym tygodniu wizytowała elektrownię, zaobserwowała szkody w różnych miejscach obiektu, w tym blisko budynków z reaktorami. Stwierdzono m.in. uszkodzenie budynku ze świeżym paliwem jądrowym i magazynu stałych odpadów promieniotwórczych oraz miejsca, w którym znajduje się centralna stacja alarmowa systemu ochrony fizycznej.
Wysłannicy MAEA stwierdzili obecność pojazdów wojskowych na terenie elektrowni, pod wiatą łączącą budynki z reaktorami. Raport mówi także o stacjonowaniu tam rosyjskiego personelu wojskowego i sprzętu militarnego w różnych miejscach, m.in. ciężarówek wojskowych. Na terenie elektrowni znajdują się również, według MAEA, przedstawiciele rosyjskiego Rosatomu.
Grupa specjalistów MAEA, pod przewodnictwem jej szefa Rafaela Grossiego, przebywała w Enerhodarze od 1 do 5 września. Po zakończeniu oględzin obiektu czterech ekspertów opuściło Ukrainę, a dwóch pozostało na miejscu, aby pracować tam przez dłuższy czas.
Zaporoska Elektrownia Atomowa to największa siłownia jądrowa w Europie. Po rozpoczętej 24 lutego inwazji Rosji na Ukrainę obiekt został zajęty przez agresora w nocy z 3 na 4 marca.
Na terenie elektrowni stacjonuje około 500 rosyjskich żołnierzy. W sierpniu wojska najeźdźcy kilkakrotnie ostrzelały siłownię, stwarzając ryzyko uwolnienia substancji promieniotwórczych. Moskwa każdorazowo oskarżała o te incydenty Kijów.
