Rosja wysłała statkiem do Francji 200-tonowy magnes o średnicy 9 metrów na potrzeby programu jądrowego ITER. Jest to międzynarodowy projekt naukowy, w którym Rosja nie przestała uczestniczyć mimo sankcji nałożonych na ten kraj po inwazji na Ukrainę.
Statek wyposażony zgodnie z instrukcjami rosyjskiej agencji atomowej Rosatom wypłynął z Sankt Petersburga w poniedziałek i powinien przez Amsterdam dotrzeć do Marsylii za dwa tygodnie. Jak podaje agencja AFP, jednostka miała wypłynąć z Rosji w maju, ale wypłynięcie opóźniło się przez zakaz zawijania rosyjskich statków do europejskich portów w ramach sankcji związanych z rosyjską agresją na Ukrainę.
Po rozpoczęciu inwazji Moskwa ogłosiła, że po 2024 roku wycofa się z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), kolejnego flagowego projektu współpracy naukowej Zachodu z Rosją. Na razie podobna decyzja nie zapadła w przypadku ITER.
ITER (International Thermonuclear Experimental Reactor – Międzynarodowy Eksperymentalny Reaktor Termonuklearny) to projekt stworzenia największej na świecie instalacji służącej do przeprowadzania kontrolowanej fuzji jądrowej, co oznaczałoby uzyskanie ogromnego źródła energii. Idea programu narodziła się po szczycie prezydenta USA Ronalda Reagana i przywódcy ZSRR Michaiła Gorbaczowa w 1985 r. W projekcie uczestniczą: Unia Europejska, Wielka Brytania, Szwajcaria, Stany Zjednoczone, Indie, Japonia, Korea Południowa, Chiny oraz Rosja.
Główny element programu ITER to tzw. tokamak, czyli urządzenie do przeprowadzania kontrolowanej reakcji termojądrowej, które powstaje w centrum badawczym Cadarache pod Marsylią.
