Rehabilitacja, zaraz obok profilaktyki zdrowotnej, jest uznawana za jedną z metod zwiększania sprawności ruchowej pacjenta i sposób na utrzymanie go w jak najlepszej kondycji. Dobrze zaplanowane zajęcia rehabilitacyjne mogą znacznie poprawić motoryczność pacjenta, funkcjonowanie jego organizmu, a także zmniejszyć dolegliwości bólowe kręgosłupa. W zależności od potrzeb rehabilitant może rozpocząć współpracę z pacjentem, u którego występują problemy z kręgosłupem w odcinku szyjnym, piersiowym lub lędźwiowym. Kiedy należy zastanowić się nad podjęciem rehabilitacji?
Dolegliwości bólowe kręgosłupa u pacjentów
Jednym z najczęstszych powodów zgłoszenia się na rehabilitację są dolegliwości bólowe. Początkowo mogą one być niewielkie, zanikające po odpoczynku, rozluźnieniu i niewielkim wysiłku. Z czasem jednak zaczynają być na tyle dokuczliwe, że stosowanie leków przeciwbólowych jest niewystarczające. W razie wystąpienia takiego bólu warto zgłosić się na rehabilitację kręgosłupa do doświadczonego rehabilitanta celem zmniejszenia napięcia wokół tkanki kostnej i rozpoczęcia pracy nad przyczyną tych dolegliwości.
Zwyrodnieniowe schorzenia kręgosłupa
Istnieje szereg przyczyn skutkujących u pacjentów zwyrodnieniami kręgosłupa. Jest to przeważnie efekt wieloletnich zaniedbań, wśród których można wymienić małą aktywność ruchową już w wieku dziecięcym, nastoletnim i starszym. Powodem jest także wykonywanie pracy wymagającej pozostawania w jednej pozycji przez wiele godzin np. w pozycji siedzącej.
Procesy degeneracyjne w obrębie kręgosłupa przechodzą stopniowo. Z czasem mogą przykładowo przybrać formę dyskopatii, która wiąże się z uszkodzeniami krążka międzykręgowego, czyli dysku. W takiej sytuacji pacjent zaczyna zauważać u siebie problem z ograniczonym zakresem ruchów czy sztywność w wybranym obszarze kręgosłupa, która utrudnia mobilność. Niekiedy skutkiem takich zwyrodnień jest występowanie krzywizny kręgosłupa. Wszystkie te aspekty są ze sobą powiązane i wymagają wsparcia rehabilitacyjnego.
Przeciążenie kręgosłupa
Z przeciążeniem można mieć do czynienia w momencie podnoszenia zbyt ciężkich przedmiotów. Często powodem takiego stanu jest również nieprawidłowa pozycja podczas podnoszenia, która dodatkowo negatywnie wpływa na zdrowie kręgosłupa. W takiej sytuacji mogą pojawić się zaburzenia czynnościowe tkanek miękkich w okolicy kręgosłupa, a następnie uszkodzenia w całym kręgosłupie (w dyskach i stawach).
To bardzo ważne, aby w takiej sytuacji szybko przystąpić do rehabilitacji. Jej brak i dalsze nieprawidłowe postępowanie powodujące kolejne przeciążenia mogą prowadzić do uszkodzeń w układzie nerwowym. Te natomiast mogą powodować zaburzenia ruchowe, osłabienie mięśniowe czy nawet porażenia.
Urazy i uszkodzenia mechaniczne
Pacjenci, którzy w swoim życiu doświadczyli urazów mechanicznych, również kwalifikują się do rehabilitacji kręgosłupa. Jest ona zalecana, gdy doszło do uszkodzeń np. z powodu różnego rodzaju wypadków komunikacyjnych, aktów przemocy, urazów wynikających z charakteru pracy czy wykonywanej aktywności sportowej.
W takim przypadku rehabilitacja jest niezbędna. Trzeba jednak być świadomym tego, iż proces ten może być długotrwały i wymagać dużego wysiłku od osoby poszkodowanej. W zakres zajęć terapeutycznych wchodzi stabilizacja postawy, która służy ponownemu nauczeniu organizmu pionizacji ciała (szczególnie jeśli urazowi uległ rdzeń kręgowy).
Kompleksowa rehabilitacja ma na celu poprawę kondycji fizycznej pacjenta, aby z czasem stawał się jak najbardziej samodzielny. Dotyczy ona również osób, które doświadczyły operacji kręgosłupa.
Niewłaściwa postawa ciała
Należy także wspomnieć, iż wskazaniem do rehabilitacji może być niewłaściwa postawa ciała, która wynika z nieprawidłowych nawyków, braku ruchu czy osłabienia mięśni pleców.
Rehabilitacja może przybierać różne formy i być przeprowadzana w różnym środowisku. Mowa tutaj o ćwiczeniach pod okiem fizjoterapeuty wykonywanymi w sali fizjoterapeutycznej czy w basenie. Elementem terapii może być też masaż.