Szokujące „efekty uboczne”
Najgorsze jednak były efekty psychologiczne. Dwóch badanych zostało wydalonych z eksperymentu za oszukiwanie, jeden został zwolniony z powodu kwestii medycznych, podobnie jak inny, który miał problemy natury psychicznej, a jeszcze inny odciął sobie przy pomocy siekiery trzy własne palce, ponieważ chciał zwolnić się z udziału w eksperymencie i jednocześnie nie zostać uznanym za tchórza.
W końcu, podczas ostatniej fazy, 12 tygodni restrykcyjnej rehabilitacji, mężczyźni zostali podzieleni na cztery grupy, gdzie każdej z nich podniesiono zapotrzebowanie kaloryczne, o kolejno 400, 600 i 1200 kalorii. Niektórym z nich podawano także witaminy lub proteiny, aby móc zbadać wpływ różnorakich technik odżywiania. Pewna część królików doświadczalnych pozostała na kolejne 8 tygodni nieograniczonej rehabilitacji, gdzie mogli oni jeść tak dużo, jak chcieli, ale nadal byli ściśle i dokładnie badani.
Jednym z kluczowych odkryć eksperymentu był fakt, iż dostarczanie obiektom witamin i białek podczas fazy rehabilitacyjnej miało znikomy wpływ na samych głodujących. Okazało się, że najważniejszym faktorem w procesie odzyskiwania masy ciała była ilość kalorii dostarczana ofiarom eksperymentu. Stwierdzono także, iż pomimo osłabienia ochotników byli oni w stanie spożywać pożywienie poprzez usta, bez użycia akcesoriów umożliwiających karmienie.
Oczywiście długotrwała głodówka źle wpływała na stan psychiczny ochotników
Eksperyment Ansela Keys’a zakończył się w grudniu 1945 r., a do końca badań dotrwało 32 ochotników. Analizowanie i publikacja oficjalnych wyników eksperymentu zajęła mu jeszcze kilka lat, jednakże zachęcił on swojego asystenta, psychologa Harolda Guetzkow’a, aby ten opublikował 70-stronicowy, ilustrowany dokument, który był przeznaczony dla pracowników służb niosących pomoc. Biuletyn zawierał praktyczne informacje mówiące o najlepszych sposobach odżywienia głodującej populacji.
W czasie gdy doktor Keys pracował nad publikacją wyników owego brutalnego, zwłaszcza psychicznie, eksperymentu, po drugiej stronie oceanu Trybunał Norymberski ujawnił światu horrendalne eksperymenty, jakich dopuszczali się niemieccy naziści na więźniach podbitych narodów. Świat naukowy był przerażony owymi okropnościami i w celu zapobieżenia podobnym przypadkom opracował Kodeks Norymberski, podkreślając etyczne granice medycznego eksperymentowania na ludziach.
I pomimo tego, iż w eksperymencie dr. Keys’a brali udział wyłącznie ochotnicy, zgodnie z obecnymi standardami jego powtórzenie zapewne byłoby zakazane. Sam doktor pozostawił po sobie dwutomową pracę „Biologia ludzkiego głodzenia”, która po dziś dzień jest pomocna w leczeniu zaburzeń łaknienia. Ubocznym efektem owego eksperymentu było odkrycie przez doktora rzekomej zależności pomiędzy spożywaną ilością tłuszczy, a chorobami serca. Ale to już temat na inną opowieść.
Maciej Chrościelewski
czytaj też: Prezydent wszystkich niewolników. Hipokryzja Georga Washingtona