Były już pełnomocnik rządu warszawskiego ds. kontaktów z diasporą żydowską, Jarosław Marek Nowak, na łamach izraelskiej prasy krytykuje działania PiS wobec środowisk żydowskich. Stwierdził m.in., że nowelizacja ustawy o IPN jest „jedną z najgłupszych poprawek, jakie kiedykolwiek pojawiły się w prawie”. Poruszył też kwestię zwrotu bezspadkowego mienia żydowskiego. Rozmowa ukazała się 7 stycznia. Dzień później Nowak został odwołany ze stanowiska.
W rozmowie z największą żydowską gazetą działającą w Wielkiej Brytanii, „Jewish News”, Jarosław Marek Nowak był pytany m.in. o posunięcia PiS-u, na które z oburzeniem reagowała strona izraelska. Chodziło m.in. o nowelizację ustawy o IPN z 2018 roku, która miała zapobiegać przypisywaniu Polsce współodpowiedzialności za holokaust, w tym używania kłamliwego sformułowania „polskie obozy koncentracyjne”, czy kwestię żydowskich roszczeń do mienia bezdziedzicznego.
Dziennikarz przywołał m.in. sprawę prof. Barbary Engelking i prof. Jana Grabowskiego. Przypomnijmy, że 16 sierpnia 2021 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie orzekł, że nie muszą oni przepraszać za kłamliwe stwierdzenia z książki „Dalej jest noc” o losach Żydów w okupowanej Polsce.
– Nowelizacja ustawy o IPN, o Instytucie Pamięci, dotycząca badań historyków, jest jedną z najgłupszych nowelizacji, jakie kiedykolwiek wprowadzono do jakiejkolwiek ustawy – ocenił w rozmowie z izraelską gazetą polskojęzyczny dyplomata.
Twierdził, że dyskusja w tym zakresie powinna się odbywać wyłącznie na polu naukowym. – Zakwestionowaniem czyichś badań jest opublikowanie obalającego artykułu, który przedstawia kontrargumenty – mówił.
– Nie ma absolutnie żadnej roli dla sędziów lub kogokolwiek innego w tym procesie. Mam na myśli to, że nie można naprawdę skutecznie dyskutować o książce publikującej teorie lub badania, jeśli nie przeprowadzi się własnych badań i nie znajdzie własnych opinii na ten temat – grzmiał.
W rozmowie poruszono też kwestię restytucji mienia bezspadkowego. „W przeciwieństwie do większości innych dużych krajów europejskich, Polska nie ma kompleksowego prawa ani organizacji, która pomagałaby żydowskim ofiarom Holokaustu w dochodzeniu zwrotu odebranego im mienia lub odszkodowania” – czytamy na jewishnews.co.uk.
Portal przypomniał, że „najbliżej” do żydowskiego sukcesu w tej kwestii było na przełomie wieków, ale spotkało się to z wetem ówczesnego prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego w marcu 2001 roku. Chodziło o ustawę reprywatyzacyjną. – W tym momencie byliśmy najbliżej sukcesu. Tak, jest na pewno żal – stwierdził Nowak.
– Im bardziej oddalamy się od momentu uzyskania niepodległości (od reżimu komunistycznego) w 1989 roku, tym trudniej – ubolewał.
– Czemu tak jest? Przede wszystkim trzeba zdać sobie sprawę, że problem polega na tym, że my Polacy, a nie rząd, nie wiemy dokładnie, co jest dobre, a co złe – twierdził dyplomata.
– Z perspektywy kogoś, kto mieszka w Stanach Zjednoczonych czy Wielkiej Brytanii, wydaje się to dość oczywiste: „po prostu zwróćcie mienie” – wyjaśniał.
Jednocześnie utyskiwał na „przeciętnych” Polaków, dla których „nie jest to takie oczywiste” i którzy „postrzegają siebie jako wyrwanych z półwiecza decyzji narzuconych im przez okupantów – najpierw nazistowskich, potem sowieckich”.
– Myślę, że w pewnym momencie Polska naprawdę będzie musiała dojść do wniosku, że musimy coś z tym zrobić – skwitował.
Nowak spekulował nawet, że może będzie to „bardzo symboliczna rekompensata jak w Czechach czy na Węgrzech, może będzie to coś innego”.
Według dziennikarzy „Jewish News”, Nowak jest bardzo mocno zaangażowany w „poprawę stosunków polsko-izraelskich”. Prowadzi też „walkę z antysemityzmem” na meczach piłki nożnej.
Sam Nowak twierdzi natomiast, że w sprawach żydowskich ma posłuch u wysoko postawionych członków, a jego nominacja na pełnomocnika MSZ ds. diaspory żydowskiej oznacza, „że po kilku głośnych awanturach z kolejnymi rządami Izraela i organizacjami żydowskimi, Polska może chcieć spróbować innego podejścia”.
Odwołanie Nowaka
Minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau 8 stycznia podjął decyzję o odwołaniu Nowaka ze stanowiska pełnomocnika rządu ds. kontaktów z diasporą żydowską. O sprawie poinformował rzecznik MSZ Łukasz Jasina.
Minister Spraw Zagranicznych @RauZbigniew podjął 8 stycznia 2022 roku decyzję o odwołaniu p. Jarosława Nowaka z zajmowanego stanowiska.
— Łukasz Jasina (@RzecznikMSZ) January 10, 2022
Źródła: jewishnews.co.uk/onet.pl/Twitter
